دراین سیستم نیروهای قائم توسط شمع هایی که درون بستر کوبیده می شوند بصورت اتکایی، اصطکاک جانبی و یا مجموعه آنها تحمل میشوند. نیروهای جانبی به طرق مختلفی باربری می شوند. عمدتاً عرشه بتنی سازه، بارهای جانبی را در المانها توزیع می نماید.
اجزاء اسکله شمع و عرشه
در این نوع از اسکله هامعمولاً از شمعهای فولادی و بتنی پیش ساخته با مقاطع دایره ای یا مربعی استفاده میشود. در این حالت شمعها تا عمق مناسب که پایداری و استحکام اسکله را تامین نماید کوبیده میشوند. البته در بنادر کوچک(بنادر صیادی محلی) و بنادر قدیمی می توان شمع های چوبی را نیز مشاهده کرد که اگر از چوب مناسب و عمل آوری شده در ساخت آنها استفاده شده باشد، هنوز هم سالم و قابل بهره برداری هستند.
اسکله با شمع چوبی
یکی از مزایای اسکله های شمع و عرشه عملکرد خوب آنها در مناطق زلزله خیز است. و اگر در ساخت آنها از شمع های مایل جهت تامین باربری جانبی استفاده نشده باشد یا شمع های مایل با اتصال مفصلی اجرا شده باشند، می توانند زلزله های مختلفی را پشت سر بگذارند.
استفاده از شمع های مایل موجب می شود که سختی این اسکله ها در هنگام زلزله، در محل اتصال شمع مایل به شدت افزایش یابد و عرشه در آن ناحیه تخریب گردد که پس از آن نیز در بار گذاری های بعدی زلزله کاهش مقاومت در آن ناحیه موجب گسترش خرابی و از بین رفتن اسکله می شود. لذا اکیدا توصیه شده است که شمع های مایل در ساخت این اسکله ها به کار نرود و در صورت استفاده بصورت اتصال مفصلی استفاده شود.
اسکله بزرگ شمع و عرشه
اسکله های شمع و عرشه به نسبت سایر اسکله ها معمولا هزینه ساخت بالاتری را دارند و عملیات شمع کوبی بسیاری را تحمیل می کنند با این وجود در مناطقی که خاک بستر سست می باشد و باربری کافی را ندارد مجبور به استفاده از این نوع اسکله ها هستیم. استفاده از شمع های فولادی در این نوع اسکله ها نیازمند تمهیداتی مانند حفاظت کاتدیک مستمر و پوشش مناسب در ناحیه پاشش آب می باشد در غیر اینصورت با زنگ زدن و کاهش ضخامت شمع ها ظرفیت اسکله کاهش یافته و تخریب می گردد.
اجرای دال بتنی اسکله شمع و عرشه
اجرای تیر بتنی روی شمع
شمع های بتنی از لحاظ خوردگی مقاومت بیشتری را دارند و در صورتی که بصورت پیش ساخته و با رعایت نکات فنی در مورد جلوگیری از نفوذ یون کلر (حداقل سیمان ۳۵۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم، نسبت آب به سیمان پایین، عمل آوری مناسب، استفاده از پوزولان در طرح اختلاط، مراقبت در برابر ترک به هنگام حمل و جابجایی و … ) تهیه شده باشند می توانند تا سال ها بدون نیاز به مراقبت مورد استفاده قرار گیرند.
کوبش شمع در دریا
شمع های بتنی توخالی که به نام شمع های سانتریفیوزی نیز معروف هستند در ساخت اسکله های شمع و عرشه بکار می رود که دارای وزن مرده کمتر، مقاومت بیشتر در برابر خوردگی آب دریا، کوبش راحت تر می باشند و بخوبی نیز به یکدیگر متصل می شوند. البته در صورتی که در زمین های سخت بکار روند و یا با لایه سخت برخورد کنند کوبش آنها با چکش قوی موجب ایجاد ترک خواهد شد و به همین منظور باید در مراحل کوبش به این مساله دقت کرد.